Twardość to bardzo istotna cecha charakteryzująca drewno i jedna z najważniejszych wartości dotyczących drewna opałowego.
Badana jest poprzez mierzenie oporu, jaki stawia drewno wgniatanym lub napierającym w jego powierzchnie ciałom.
Twardość wpływa między innymi na kaloryczność oraz łupliwość drewna.
Poniżej przybliżamy ten temat – zapraszamy do lektury.
Od czego zależy twardość drzew?
Twardość drewna zależna jest między innymi od rodzaju przekroju – największa jest w przekroju poprzecznym.
Czynniki, które wpływają na twardość drewna, to:
- gatunek drzewa,
- jego gęstość,
- wilgotność (czym niższa, tym twardsze drewno),
- rodzaj przekroju (czyli kierunku, w jakim układają się włókna).
Pod względem fizycznym twardość drewna jest jedną z najważniejszych cech tego surowca.
Ma ona wpływ zarówno na długość spalania się opału w kominku, jak i na przydatność danego rodzaju drewna, np. w przemyśle meblarskim.
Drewno miękkie (np. sosna) ma zdecydowanie mniejszą trwałość niż twarde gatunki drzew.
Z uwagi na mniejsze możliwości wykorzystania drewna sosny w porównaniu do twardych gatunków jej cena jest zazwyczaj niższa.
Twardość drewna a jego kaloryczność
Od twardości drewna zależna jest między innymi energia wykorzystywana do jego spalania, czyli kaloryczność drewna opałowego.
Większą wartość opałową mają gatunki drzew o twardym drewnie, niż te o drewnie miękkim.
Najwyższą wartość opałową posiada drewno grabu.
Ze względu na swoją twardość i gęstość spala się bardzo powoli i równomiernie, dając przy tym najwięcej ciepła spośród wszystkich gatunków drewna stosowanych do ogrzewania domów.
Klasy twardości drewna
Klasy twardości drewna wyróżnia się za pomocą metod pomiaru, najczęściej stosowane to: metoda Janki i metoda Brinella.
W zależności od stopnia twardości drewno możemy podzielić na:
- drewno bardzo miękkie, np. osika, topola, wierzba, świerk, jodła;
- drewno miękkie, np. brzoza, olcha, jawor, lipa, sosna, daglezja;
- drewno średnio twarde, np. wiąz, orzech;
- drewno twarde, np. dąb szypułkowy, jesion, grusza, jabłoń;
- drewno bardzo twarde, np. buk, grab, dąb bezszypułkowy.
Twardość poszczególnych gatunków drzew
Twardość drewna jest trudna do ustalenia z uwagi na różne zmienne oraz niejednorodność struktury drewna.
Jest ona zależna nie tylko od gatunku, ale i od innych czynników.
Twardość poszczególnych gatunków można określić tylko przy zastosowaniu tej samej metody pomiaru.
Twardość drewna, które najczęściej stosowane jest jako opał kominkowy, opisaliśmy poniżej:
- twardość topoli – drewno bardzo miękkie
- twardość sosny – drewno miękkie
- twardość olchy – drewno miękkie
- twardość brzozy – drewno miękkie
- twardość dębu szypułkowego – drewno twarde
- twardość jesionu – drewno twarde
- twardość klonu – drewno twarde
- twardość drewna bukowego – drewno bardzo twarde
- twardość grabu – drewno bardzo twarde
- twardość akacji (robinia akacjowa) – drewno bardzo twarde.
Twardość drewna dużym stopniu wpływa również na łupliwość tego surowca.
Czym twardsze drewno, tym przygotowanie szczap będzie wymagało więcej siły i będzie trudniejsze – jest to zależne od gęstości i budowy drewna.